Ông Trump muốn sáp nhập Greenland vào Hoa Kỳ?

Trước khi nhậm chức, ông Trump tuyên bố đủ trò như mua vùng đất xanh của xứ Đan Mạch, chiếm lại con kênh Panama mà tổng thống Carter đã trao lại chủ quyền cho xứ này. Hoa Kỳ xây con kênh nay được các anh ba tàu sử dụng, kiểm soát. Buồn đời ông ta kêu Gia-nã-đại thành tiểu bang thứ 51. Trong khi đó ông Biden kêu chả biết ông ta ký các sắc luật gì vì họ đưa và bảo ông ta ký trước khi về vườn. Thiên hạ tự hỏi trong suốt 4 năm qua, ai thực sự nắm quyền hành ở toà Bạch Ốc. Ông ta ký xá tội vong nhân cho những người chưa bị kiện cáo hay đưa ra toà trước. Ai chửi thì chửi nhưng cứ làm trước cho chắc ăn.

Vùng tự trị Greenland màu đỏ, rộng lớn hơn Hoa Kỳ 

Buồn đời mình mò thêm tài liệu thì khám phá ra có lý do, ông Trump đã từng nghiên cứu vụ này từ năm 2009 nhưng COvid đến nên ngừng, không phải  tuyên bố sướng cái miệng. Đọc báo bên Âu châu, về Đan Mạch vì có dạo sau khi tốt nghiệp, mình muốn sang Đan Mạch làm việc. Có viết thư cho một kiến trúc sư nổi tiếng ở Copenhaguen nhưng ông ta khuyên không nên đến Đan Mạch vì kinh tế xuống. Dạo đó quen một cô tóc vàng nên muốn sang đó làm việc cho gần nhưng số mình đi mỹ nên gặp cô mít ở Hoa Kỳ nên bò sang.

Hoá ra Greenland, vùng đất của Đan Mạch chiếm đóng từ trên 200 năm qua, đang có vấn đề. Người bản địa đòi quyền tự trị, gây khó dễ cho xứ này vì tốn tiền. Mình có đọc tiểu sử ông vua danh tiếng nhất của xứ đan mạch khi xưa, đem quân chiếm đóng đảo rộng nhất thế giới. Ai ngờ nay đọc chỉ có trên 50 nghìn dân cư. Đó là ngày nay chớ khi xưa chắc còn ít hơn. Tại sao Hoa Kỳ muốn mua hòn đảo này?


Trước hết nên xem địa lý của vùng này thì thất kinh. Rộng 836,300 dậm vuông. Một dậm là 1.6 cây số thì nhân lên là hết muốn làm tính. 1.6 x 1.6 = 2.56 cây số vuông roofi nhân cho 836,300 là xong. Xem chừng to hơn cả 6 lần Đức quốc hay rộng hơn cả tiều bang Alaska và Texas nhập lại. Từ bắc chí nam vùng này dài đến 2,670 cây số.


Nói về kinh tế thì rất thấp và được Đan Mạch hổ trợ 600 triệu mỹ kim hàng năm 20% GDP hàng năm. Kinh tế độ 3 tỷ mỹ kim hàng năm. Vùng này có độ 55,000 người ở. Xem như mỗi tháng chính phủ Đan Mạch phải chi cho người bản địa $1,000 hay $12,000/ năm. Tỏng khi GDP người Việt mỗi năm chỉ có độ $2,500. Có độ 27,000 thuộc thành phần lao động. Xem như phân nữa dân số đi làm, tỷ lệ thất nghiệp độ 3.7%. Kinh tế tốt nhưng vấn nạn là không thu hút người đến vùng này làm việc hay đầu tư. Ngành ngư nghiệp là chính vì 98% sản phẩm xuất cảng như tôm và cá thu.


Vấn đề là đảo Xanh này có nhiều vấn nạn xã hội như tỷ lệ tự tử cao nhất thế giới, giết người và bạo lực gia đình rất cao và uống rượu cao nhất thế giới. Uống rượu vô thì con vợ lải nhải là khệnh ngay.

Ngoài ra thủ đô xứ này thiếu hụt trên 1,000 căn nhà và trên 2,000 người đang đợi nhà chính phủ cấp. Nhà cửa ở đây đắt vì xây cất tốn thêm độ 30%. Xứ giá băng này nghe tới là rùng mình. Mấy xứ bắc âu như Đan Mạch, được xem là xã hội chủ nghĩa, được chính phủ cung cấp nhà cửa cho các hộ nghèo. Chỉ có xứ Na Uy là khá nhất vì có dầu hoả và dân cư ít nên dân chúng sống được chính phủ bảo trợ. Còn thì với tinh thần làm theo năng suất hưởng theo nhu cầu khiến ít ai chịu khó lao động, ngồi nhà uống rượu ngâm thơ là chính. Nhậu theo năng suất hưởng theo nhu cầu là đời em cô đơn.


Được cái là vùng này, có các mỏ uranium, các địa chất cần thiết cho ngành kỹ nghệ, dầu thô và ga nhiều nơi và dự trữ nước ngọt. Sau này người ta chỉ chở các băng tuyết về thành phố để bán cho dân xài uống nước ngọt tinh khiết.


Trong suốt 200 năm, Đan Mạch trị vị kiểu chiếm đất như thực dân khi xưa. Chỉ đến 2009 thì vùng đất này mới dành lại quyền tự trị. Nhưng Đan Mạch vẫn còn thẩm quyền về chủ quyền.


Vấn đề là Đan Mạch không có khả năng để khai thác vùng đất này vì kinh tế quá bé. Nay có khuynh hướng của dân xứ Đan mạch là muốn hợp tác với Hoa Kỳ để phát triển vùng này. Cả hai cùng hưởng. Thật ra theo bài báo của Đan Mạch thì năm 2019, ông Trump đã nói đến vấn đề này nhưng covid xẩy ra nên gác lại. Thay vì truật xuất di dân lậu, chở họ qua đây sinh sống, phát triển kinh tế là xong chuyện. Đa số người đan mạch muốn Hoa Kỳ nhảy vào khai thác vùng này để họ hưởng lây.

Tại sao Hoa Kỳ muốn Greenland vì có nhiều hầm mỏ, làm chủ vùng Arctic này về hàng hải di chuyển ở vùng này khi Trung Cộng và Putin chạy loạn xoạn ở vùng này. Tuần trước thủ tướng Đan MẠch và lãnh đạo Greenland đồng tuyên bố là xứ này sẵn sàng nhận lại nền độc lập. Nếu vùng này được trao trả độc lập thì họ có thể hợp tác với Hoa Kỳ để phát triển kinh tế, giúp người bản địa xoá đói giảm nghèo, hết uống rượu và tự tử. GDP thay vì 5 tỷ bắt cá bán, có thể lên đến 50 tỷ hàng năm, lương bổng khá lên, có nhà có cửa thay vì đợi chính phủ xây nhà cho ở.


Sự việc này tương tự ở Hoa Kỳ, các thổ dân, người bản địa khi xưa mà người Việt gọi là mọi da đỏ. Sau khi được đưa vào các vùng tự trị, dân tình cũng chán, uống rượu mệt thở. Cứ hàng tháng người ta thấy người bản địa lãnh tiền xong, bò ra khỏi khu vực dành riêng cho họ. Mua rượu uống quên đường về, nằm la liệt ở cổng vào khu tự trị. Sau này các lãnh đạo của người da đỏ, mới hợp tác với người Mỹ xây các sòng bài, kiếm tiền cho họ sinh sống. Con trai của thi sĩ Nguyên Sa, có kể mấy vụ anh ta làm y sĩ cho vùng tự trị người da đỏ.


Đi chơi trong các công viên quốc gia, thường thấy những tấm bảng lưu ý du khách không cho thức ăn các con sóc, nai,… kiểu xã hội chủ nghĩa, khiến chúng bỏ thói đi tìm thức ăn. Con người cũng vậy nếu nuôi họ cả đời thì họ chỉ biết nghe lời, làm theo ai nuôi họ. Quên tự phát triển tài năng của mình.


Nếu Greenland hợp tác với Hoa Kỳ thì cả 3 nước đều hưởng lợi. Đan Mạch thoát khỏi vụ trả nợ, trợ cấp hàng năm cho dân bản địa, dân bản địa có thể có lợi tức cao hơn xưa và Hoa Kỳ có khả năng phát triển vùng này, kiếm tiền thêm và kiểm soát hàng hải của vùng này, cô lập ông Putin và họ Tập.

Đó là điều kiện kinh tế, địa lý và chiến lược hiện nay. Họ cho biết là đang làm việc qua đường dây ngoại giao. Ông Trump có gửi con trai sang đây dọ hỏi tình hình. Có thể một ngày đẹp trời nào đó, người Mỹ đi viếng vùng này, không cần đem theo sổ thông hành, không phải học tiếng Đan MẠch, hay tiếng thổ ngữ.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Ma cái trong phòng tôi

 

Nhớ năm 1987, nghe lời người đẹp thề non hẹn biển, sang Mỹ để chuẩn bị quản lí đời nhau. Mới sang New York chưa đầy 24 tiếng, cô nàng bảo em là gái thuyền quyên, cha mẹ đặt đâu ngồi đó, bảo mình mối tình hữu nghị của em đã phai dần theo lon sơn Bears rồi cúp cái rụp. Lý do là khi xưa, mình với cô ta có đi trên bờ biển Vauville, Normandie, Pháp quốc. Mình đem theo lon sơn Bears để vẽ lên hòn đá gần Etretats, một mũi tên đâm xuyên qua hai quả tim và cùng nhau thề, dù cho sông có cạn núi có mòn mối tình hữu nghị hai đứa sẽ đời đời bền vững, như thùng nước sơn của công ty sản xuất Bears danh tiếng này. Ai ngờ buổi chiều nước thuỷ triều lên quét sạch tấm tranh thề non hẹn biển của mình. Chán Mớ Đời 

Lúc đó mới hiểu câu nói của thầy Diễm, dạy Luận Lý khi xưa: "Đàn bà nói có là không, nói đi là ở, lấy chồng đi tu". Đau như bị bò đá nhưng mình vẫn gượng cười đi cày ngày chưa đủ tranh thủ cày đêm để quên mối tình đầu ở Mỹ như Elvis Phương rên rỉ “ôi đàn bà,…”. Tây hay nói "jamais deux sans trois" nên sau này mình lại bị đá lên đá xuống như bị dính cái huông "bị gái đá." Mỗi lần bị đá là mình lại nghĩ đến cô nàng, tiên sư bố nhà em, cô ta mở hàng mình ra sao mà cứ bị ế. 


Có người mách mình đốt phong long. Mình cũng ra phố tàu mua nhang đèn và giấy về cúng rồi đốt, miệng khấn “3 hồn 7 vía, 3 hồn 9 vía ở đây, vía lành thì giữ, vía dữ thì đi”. Cũng vẫn bị đá nên có người mách là mình ở New York mà cứ xổ tiếng việt thì ma mỹ làm sao hiểu, phải khấn bằng tiếng mỹ. Thế là mình lại mua trái cây, hamburger, thịt gà chiên phờ lai chicken, nhang đèn cúng đốt phong long lại. Mình tắm rửa cho có lòng thành rồi khấn nguyện: “3 souls 7 spirits, 3 souls 9 spirits living here, good souls stay, bad souls go”. Rốt cuộc vẫn chưa thoát cảnh bị gái xù.

 

Một hôm, Sơn Taxi ghé lại nhà, nghe mình than thở, bảo có lẻ nhà mày có ma nên nó ghen, cản mày kiếm vợ, rồi chở mình lên vùng Bronx, gần đại học Columbia để gặp một thầy cúng, gốc Tây Ninh. Nghe thằng Sơn Taxi kể ông này học bùa ngải của Miên, đi vượt biển, hải tặc lấy mả tấu chém trúng người không hề hấn chi khiến chúng quỳ lạy như tế sao. Ông ta lấy nắm muối hột, đọc thần chú phun đám âm binh vào mặt chúng, tóc tai bị cháy, nhảy xuống biển hết. Dân vượt biển quỳ lạy ông ta như Thánh Sống, lên đảo được mọi người trọng vọng, cơm chiều cháo ngày rồi định cư ở New York, khu Bronx danh tiếng này.

 

Hình như mình đã có lần kể về tên này. Hắn cũng tên Sơn nên phải nhắc lại cả bà con tưởng lầm là mình. Hai anh em hắn gốc Bùi Chu, vượt biển rồi định cư ở New York. Nó mê ông Nguyễn Xuân Vinh qua cuốn “đời Phi Công” nên đâm đầu đi học kỹ sư hàng không. Khi ra trường, gặp lúc kinh tế suy thoái, tổng thống Reagan dẹp bớt chương trình quốc phòng nên hắn tìm không ra việc đành lái taxi, trong khi đợi ngày mai tươi sáng hơn. Hắn có thằng em, tốt nghiệp đại học, đi làm, cuối tuần hát nghiệp dư cho ban nhạc đám cưới Hạ Trắng ở vùng New Jersey, New York.

 

Tên này ăn nói hoạt bát, tuổi Con gà, cũng đang kiếm vợ nên chỗ nào có hội hè là có mặt hắn, chỉ khổ bố mẹ mấy đối tượng nghe kỹ sư lái taxi là chê nên hay ghé nhà tâm sự với mình, cùng một lứa bên trời lận đận. Có hôm nhà thờ mách, giới thiệu cô nào đã một lần dang dỡ, hắn lên đồ đi gặp để đả thông tư tưởng, điều nghiên lý lịch, trích dọc trích ngang. Sau đó mình có hỏi thì ông thần thở dài bảo: "tưởng nó có hai con ai ngờ nó chơi một phát 5 con. Tao tưởng 2 con thì lấy về khỏi cần đẻ, ai ngờ 5 đứa, hèn chi thằng chồng cũ bỏ trốn là phải".

 

Mình chán đời vì cứ bị đàn bà con gái đá nên đi theo nó hy vọng tìm ra chân lý cuộc đời người ế vợ. Trong nổi tuyệt vọng khốn cùng, ai chỉ cái gì con người có khuynh hướng nghe theo. Vào căn hộ ở lầu 3 của ông thầy cúng là rợn tóc gáy, xung quanh toàn là mỹ đen với máy cassette, nhạc nổ to đại bác. Ngay trước cửa là thấy cái gương bát quái to như cái mặt trời, chiếu sừng sừng vào mặt mình. Sơn taxi bấm chuông thì có một tên bận áo quần như Khương đại vệ trong phim Tân Độc Thủ Đại Hiệp, áo trắng viền đen, cánh tay rộng, đầu bối tóc củ hành mở hé hé cửa như sợ ăn trộm. Căn phòng ngộp thở vì nhang đèn. Trên tường thì thấy treo mấy tấm sớ, bàn thờ Quan Công, Phật Ông , Phật Bà rồi có bức tranh 2 ông Hoa Đà, Biểu Thước mà ngày xưa đọc Tam Quốc Chí, có thấy hình hai ông thần dược sư. Mình hơi ngạc nhiên là thầy Miên đâu có dính dáng gì đến truyện tàu, chắc có lẻ Sihanouk bị lật đổ chạy qua tàu rồi học thêm văn hoá Khổng Mạnh, đọc Tam Quốc Chí nên đem về xứ Cao Miên dạy lại thần dân.

 

Trên tường của bàn thờ tổ thì thấy đủ lá bùa, viết nhì nhằng chữ tàu, chữ Phạn, chữ Thái,... Ngoài ra có cái lồng chim, được che phủ bới cái khăn màu trắng. Sơn Taxi chào thầy rồi giới thiệu mình, một nạn nhân trong cuộc nhân mãn thiếu phụ nữ gốc Việt. Để giải thích vụ này. Dạo ấy người Việt đi vượt biên, đa số là đàn ông. Thứ nhất là để tránh đi nghĩa vụ quân sự qua Cao Miên, đạp mìn Claymore và hải tặc nên gia đình thường để con trai đi nhiều hơn. Do đó nạn trai thiếu thừa xẩy ra tại hải ngoại. Cô nào có xấu đến đâu cũng được một đám thanh niên xem là đẹp, bu vào như ruồi.


Ông thầy hỏi Sơn taxi về vụ đi gặp cô bé " ra đường em hãy còn son về nhà thiếp đã 5 con cùng chàng". Ông thầy viết cho hắn Lá bùa trước khi đả thông tư tưởng với cô bé 5 con. Sơn taxi kể là tốt lắm, chỉ có điều hơi ngại là cô nàng có 5 con, nuôi chắc mệt lắm.

 

Thầy bảo cứ giữ cái bùa dùng khi gặp cô khác rồi thầy hỏi mình tuổi chi thì mình bảo tuổi Tý, giờ Tý thế là thầy bấm độn, nhắm mắt đọc lâm râm rất có vẻ thành tâm, giúp mình, vừa bấm mấy đốt tay Tí Sửu Dần Mẹo Thìn,...., rồi phán anh tuổi Tý là tuổi con chuột, Tiếng Anh gọi là ờ mau xờ, số nhiều gọi là dờ mai xờ. Chuột thì có nhiều loại, có loại chuột chù, chuột bạch, chuột đồng, chuột cống, chuột nhí,.... Anh thuộc loại chuột nhắt nên chả làm nên được sự nghiệp gì cả trong đời, sau này chỉ ăn bám vào vợ, học hành thì chả đi đến đâu. Mình tái mặt, hỏi thầy có cách nào không để giúp con trở thành chuột cống hay chuột chù. Thầy bảo Thiên cơ bất khả lộ, nhưng nom người anh thì trông trâu bò đấy nhưng được cái Tâm của anh tốt, rồi thầy chép miệng thở dài, thôi thì có duyên gặp nhau thì thầy sẽ giúp cho. Dung nhan mình dạo ấy.

Thằng Sơn thúc cùi chỏ mình, ra hiệu đưa tiền cho thầy. Tuy sót của mình đành rút ra 1 vé đặt lên cái đĩa trước bàn. Thầy liếc mắt trên cái đĩa thấy 1 vé, phấn chấn liền bảo tôi quý anh lắm mới làm chuyện này vì sư phụ tôi tu 30 năm ở Núi Bà Đen với thầy Huỳnh Phú Sổ, bảo là tổn thọ. Giúp người tổn thọ lắm. Ông ta nói có vẻ đau đớn khi nghĩ phải giảm tuổi thọ để giúp mình thoát ế. Mình nghe đến thì cảm động, xá thầy 3 cái kêu con đội ơn thầy, ơn này kiếm được vợ, kiếp sau con sẽ không quên, mong thầy giúp cho được vợ vì bố mẹ ở Việt Nam, cứ viết thư bảo lấy vợ. Mình đọc tam Quốc Chí nên bắt chước Tào Tháo không bao giờ cho ngày sinh tháng đẻ cho Thiên Hạ biết. Cứ phang tuổi Tý giờ Tý tháng Tý, cứ như tổng thống Nguyễn Văn Thiệu.

 

Thầy đứng dậy, thắp 3 cây hương to đùng khiến khói bay như cái đình miếu rồi vái bàn thờ tổ 2 cái, rồi đến bàn thờ Phật, bàn thờ ông Victor Hugo,... Rồi khua tay múa chân, miệng lẩm bẩm cho con ăn mày được một quẻ, cắm ba cây hương trên bát nhang. Thầy lấy cái lồng chim, cởi tấm khăn phủ lồng chim thì thấy một con chim trắng trong lồng. Thầy đem cái lồng đặt trên bàn rồi đưa mình một bộ bài loại tương tự bài chòi, tổ tôm nhưng to hơn, bảo mình sóc 7 lần vì vía con trai rồi thầy rãi mấy Lá bài trước cái lồng. Từ từ mở cái cửa lồng, con chim thót nhảy ra, quơ đầu nhìn ngang nhìn dọc như đòi nợ, thầy lấy cái hộp đựng kê, bỏ vài hột cho chim ăn. Ăn xong nó chu mỏ, kéo mấy Lá bài ra rồi mổ con bài bên tay trái, thầy bảo mình cầm lá bài lên trong khi thầy thưởng con chim thêm vài hột kê rồi bỏ vào lồng, phủ cái khăn lên lại.

 

Thoạt đầu, mình không tin nhưng thấy con chim dùng mỏ rút quân bài thì tá hỏa tam tinh trong khi thằng Sơn taxi bảo thầy tu núi Bà Đen hay chưa, mình nhất trí ngay. Thầy bảo mình xem lật quân bài thì thấy có bức tranh vẽ một người nằm trên giường, ở góc giường thì có một người đàn bà thì chả hiểu gì cả. Thầy cúng hỏi anh thấy cái gì thì mình tình thật nói một người nằm trên giường và một cái khuôn mặt đàn bà tóc dài.

Thầy cầm cái bình trà, rót vào cái tách rồi từ từ cầm lên uống một ngụm rồi đặt xuống, răng nghiến lại, rít rít cho hương vị trà thấm vào cổ, súc miệng rột rột trong miệng rồi nuốt cái ực, chậm rải, từ từ thầy phán. Người nằm trên giường là một người phụ nữ là người chết trong nhà anh đang ở. Con ma này chết oan, không ai làm lễ nhà thờ để nó về đất chúa hay đầu thai, nó ghen nên phá không cho anh gặp người tình 100 năm. Cô nào mà anh theo là nó sẽ cản. 

 

Thầy nói đến đây thì mình há mồm, tá hỏa tam tinh. Tuần rồi con Jennifer, khi không dẫn xác lại nhà không báo trước, bảo đi ngang qua Holland Tunnel bị kẹt xe, nhớ đến mình ở gần nên ghé lại thăm, đợi hết giờ cao điểm thì về. Ngồi chơi rồi cũng ôm hôn thắm thiết đến lúc cao điểm thì con Mỹ bổng tái mặt, hỏi mình có bao cao su không. Mình bảo đâu phải CHHV đâu mà có sẵn trong phòng. Thế là con bé, đứng dậy, kêu xo ri, xo ri để lần tới rồi trốn luôn.

 

Mình rùng mình, hỏi thầy giờ phải làm sao. Thầy nhìn mình với đôi mắt buồn so như Lưu Bị, lắc đầu bảo Thiên cơ bất khả lộ. Thằng Sơn taxi chen vào nhờ thầy làm ơn làm phước giúp dùm thằng bạn đói người yêu, ế vợ từ Tây sang Mỹ. Thầy lắc đầu, chắt miệng bảo thất Đức lắm con ơi, thất đức lắm. Tổn thọ con à.

 

Thầy thì tuổi trẻ hơn mình độ 30 mà cứ gọi mình bằng con, muốn điên tiết nhưng muốn trừ con ma trong nhà nên phải năn nỉ, trình cho thầy thêm một vé. Mặt Thầy lại càng nhăn nhó, đau khổ, bảo anh có Duyên đến gặp tôi giờ Thân, coi như thân thuộc nên tôi xin phép tổ, cứu anh dù phải chết non. Thầy tôi có dặn là cứu một mạng người còn hơn xây 9 cái chùa. Thôi thì tôi đành chịu tổn thọ vậy. Mình quỳ thụp xuống, vái con cắn cỏ nạy thầy, giúp cho con, mắt vẫn liếc liếc 2 tờ $100, lòng xót xa. 40 tô phở Pasteur ở Chinatown. Kinh

 

Thầy bảo tuần tới, rằm sẽ ghé nhà cúng cho anh, trừ yêu đuổi tà. Anh phải sửa soạn một con gà trống thiến để con ma cái thấy thiến là nó chạy. Ra chợ Tầu mua nhang đèn, trái cây, rửa cho sạch để thầy cúng thánh thần, thổ địa. Cần nhất là anh phải tắm, chay tịnh cả tuần nhé. May mà thằng Mỹ ở chung, cuối tuần tới bay về Cleveland thăm mẹ nó chớ nhang đèn khói lửa trong căn hộ sẽ làm nó lo ngại, dám tống cổ mình ra đường.


Đúng giờ thằng Sơn Taxi chở thầy đến. Thầy vào phòng tắm, thay bộ đồ Tân Độc Thủ Đại Hiệp, phía sau có thêu hình Kinh Dịch Âm Dương trắng đen, 64 quẻ, tay cầm cái trống bỏi mà hồi nhỏ mình hay mua lắc lắc nghe tưng tưng, rồi lập bàn, xếp chuối, cam, bông trên bàn thờ như Gia Cát Lượng khi xưa, lập đàn cầu mưa gió bão để đánh Chu Du và Tào Tháo. 

Xong xuôi thầy đốt bó hương rồi quơ tay múa nhang vòng vòng rồi chắp tay lạy bàn thờ tổ, miệng lâm râm xin tổ cho kẻ hèn này ăn mày một quẻ thì bổng nhiên tiếng chuông báo động trong hành lang kêu in ỏi. Mình đang đăng đàn, miệng đọc thần chú theo thầy, phải ngưng chạy ra xem. Té ra nhang khói bay ngập phòng nên cái chuông báo động phòng cháy kêu ré ré như ma thiên linh cái kêu. Mình vội chạy lại, leo ghế tháo cục pin ra rồi chạy lại bàn thờ quỳ tiếp, thành khẩn nghe thầy niệm thần chú rồi múa may như mấy bà lên đồng ở am Mệ Cai khi xưa trong tiếng nhạc cà xình tưng tưng từ cái máy Cassette.

 

Cuối cùng thầy hỏi phòng mình đâu, rồi lấy mấy Lá bùa màu vàng chữ đỏ để dán lên cửa một cái, trong phòng thì thầy cuộn một Lá bùa làm tư rồi nhét vào cái gối rồi cột mỗi chân giường một cái với băng keo trắng. Sau đó, thầy rút kiếm ra, tóc xoã ra như Khương Đại Vệ trong Thập Tam Thái Bảo trước khi bị tứ Mã phanh thây. Thầy múa kiếm, theo hình Bát Quái lâu lâu đâm mấy nhát kiếm, dương đông kích tây, miệng lâm râm niệm chú "ai tôn du, gô ờ quây, lét him ờ lôn lúc kinh pho hít quai,..."  rồi bổng nhiên thầy hô to Biến và chỉ cái cửa sổ đang mở dù mùa đông. Thầy bảo ma này là ma mỹ nên phải niệm chú bằng tiếng ăn lê. Thằng Sơn bảo mình thấy chưa thầy tu luyện Thiên Linh Cái nên học cao biết rộng, biết đủ thứ.

 

Xong xuôi thầy dán thêm một Lá bùa trên cửa sổ, thằng Sơn Taxi bảo nhỏ mình đưa thầy 3 vé, thế toi mất 5 vé để đuổi con ma cái ra khỏi phòng để tránh đàn bà hỏi vớ vẫn trong giờ cao điểm. Thằng Sơn mời thầy ra phố Tầu dùng cơm nhưng thầy bảo bận vì chiều nay có đám khác ở bên Queens nên hẹn khi khác rồi ra về với thằng Sơn. Còn lại mình phải mở cửa chính, cửa sổ ngoài phòng khách để khói hương bay ra, dọn dẹp chiến trường sau cuộc đấu trí và lực của thầy và con ma cái Mỹ ghen tương.


Nghĩ lại thì thầy phán đúng, cả đời mình ăn bám vào đồng chí gái, học hành chả ra gì, lại làm nông dân chân chất. Chán Mớ Đời 

 

Đố các Bác chuyện gì đã xẩy ra sau đó? 

Chúc các bác cùng thân quyến một năm con rắn được nhiều may mắn (Còn tiếp)

 

Nhs

Một ngày đầy kịch tính tại vườn


Mùa đông, trời lạnh nên mình bắt đầu chặt cho hết số cây cao ở vườn. Lý do là khi mình mua cái vườn để chia lô bán đất rồi chạy thì không hiểu sao lại mê cái vườn nên không chặt cây xây nhà nữa. Vấn đề là vườn của chủ trước có trên 35 năm nên cây cao ngất trời, làm các nhánh cây mới không mọc ra được và chết nhiều. Ngoài ra, trái ra nhưng rụng sớm vì thiếu ánh nắng. Thường là đến tháng 2 là lá rụng đến tháng 3 thì cây ra hoa. Khi hoa đậu trái thì lá bắt đầu ra lại để che quả bé. Quả cần mặt trời do đó sợi dây của trái dài xuống để tìm ánh mặt trời, không có thì héo chết. Phải qua bao nhiêu mùa mới giác ngộ cách mạng vụ này.

Thêm đến mùa gió Santa Ana về là mấy cây cao tha hồ nhảy tuýt như vũ nữ Tuyết Nhung ngày xưa trong không gian, kèm theo đó thì trái trên cao rụng dù chưa tới mùa. Thế là cây ít trái mà thuê người hái tốn tiền hơn vì họ phải sử dụng thang để trèo lên cây hái mất thêm thì giờ. Xem như hàng năm em huề vốn vì giá được định đoạt bởi bọn mua sỉ, không lời nhưng em cứ nuôi vì giúp mình hoạt động tay chân, leo đồi. Nói cho đúng thì từ ngày em mua cái vườn thì sức khoẻ tốt vì leo đồi khi vào vườn, từ đó mới nảy sinh ra leo núi vớ vẩn. Em chạy vòng vòng hỏi mấy ông người Mỹ già trồng bơ thì họ kêu em làm theo họ là cứ 20 năm là chặt cây ngắn lại để ra nhánh mới. Với rể của cây lâu năm sẽ hút chất dinh dưỡng nhiều và trái to hơn và nhiều hơn.

Mấy năm nay, em bắt đầu chặt cây cao ngắn lại độ một 1.5 thước để cây đâm trồi các nhánh cây mới. Thì quả nhiên năm ngoái là năm đầu tiên ra trái mới thì quả rất to, khách hàng mua đều thích, trả giá cao hơn. Năm nay ra trái nhiều hơn. Do đó năm nay em bắt đầu hái trái của khu cây cao bán dù trái nhỏ và luôn tiện chặt cây. Lý do là mùa đông thì cây tự chữa lành được. Nếu chặt vào tháng 4, 5 thì đến tháng mùa hè, các nhánh mới chưa ra để che thân cây đứng trơ trọi sẽ bị ánh nắng Cali đánh tét vỏ luôn và chết. Em bị mấy cây nên rút kinh nghiệm. Thêm ông thợ người Guatemala kêu chỉ nên chặt vào mùa trăng rằm. 


Ông ta giải thích là khi trăng khuyết thì nhánh cây mọc lên trời còn trăng rằm thì các nhánh mọc ngang. Ông ta cho biết là chặt hay tỉa cây vào những ngày rằm hay gần đó 1 vài ngày sẽ giúp cho cây tự chữa lành, và mạnh hơn. Mình chả hiểu rõ nhưng cứ nghe lời cho chắc ăn. Kết quả cũng lạ vì mấy cây chặt ở độ trăng rằm thì nay lên nhánh xum xuê. Có cử có lành. Trăng rằm nên hai cha con và thợ vào chặt cây và bán bơ.


Hôm qua có ông thợ, một anh người Việt về hưu, buồn đời ra sao, mỗi tuần anh ta lên vườn mình một lần phụ mình làm vườn. Thằng con và mình. Hỏi một vòng khách hàng cần bao nhiêu thùng bơ để biết mà hái. Cô cháu kêu hôm nay nghỉ lên vườn hái quýt bán Tết. Quýt vườn mình rất ngon và ngọt, hầu như không có hạt nhiều. Mấy bác thấy bán ngoài chợ nho và quýt không hạt là vì họ sử dụng hoá chất để giúp hoa thụ phấn, không qua thiên nhiên như ong này nọ. Họ quảng cáo cho vườn mình để trái đậu nhiều hơn và không có hạt lớn. Không thấy họ làm nghiên cứu về hậu quả ăn trái cây loại này. Em thì thấy tốn công rồi xịt thuốc biết đâu gây ung thư cho thợ và cho mình và khách hàng nên từ chối. Lời đâu không thấy chỉ thấy thiệt mình trước.


Cả đám làm việc, rồi cô cháu đến với anh chồng, đem bánh mì “mua 2 tặng 1”. Đúng là có gen của gia đình. Mình dặn mua bánh mì thịt heo quay, cô ta như đồng chí gái chỉ mua bánh mì Mua Hai tặng Một. Mình ngóng bánh mì thịt heo ra bánh mì chi chi. Chán Mớ Đời 

Mình lấy xe ATV chạy phía vườn quýt để lấy bánh mì thì gặp cô cháu kêu chú chụp hình cho vợ chồng con. Đúng là gốc các mệ. Nông dân vào vườn hái quýt thì cứ hái, đây lại phải chụp hình toả nắng, đăng lên mạng xã hội. Đem bánh mì về cho mọi người ăn. Nay mình có hai cái bàn để ai đến picnic ngồi ăn thoải mái. Sau đó thì cô cháu hỏi có bơ, mình nói có. Mình nói thằng con hỏi cần bao nhiêu thùng thì nghe đầu máy bên kia hai vợ chồng la oái oái. Đúng hơn là chỉ có giọng cô cháu. Sao nghe quen quen như đồng chí gái bên tai. Thằng con thì cười. Mình hỏi chuyện gì, nó nói xe của vợ chồng cô cháu, chạy xuống chỗ vườn quýt, giờ chạy lên không được nữa.

Thế là mình bỏ chặt cây chặt nhánh, lái xe ATV đi xem xét tình hình. Vừa tới nơi là nghe cô cháu tru tréo, mình nói bình tỉnh, để xem làm cách nào giải quyết vụ này rồi la hét gì tính sau. Lúc đầu mình thấy thằng cháu rể đậu xe phía trên. Hai vợ chồng xuống dốc hái quýt. Hái xong mà xách mấy thùng quýt đi lên dốc này là đứng hình. Có lần một anh bạn vào vườn hái quýt bơ chi đó, đi lên cái dốc này là anh ta đứng hình luôn. Chị vợ phải đem nước đến khiến mình thất kinh. Từ đó hết dám mời anh ta vào vườn hái quýt hay bơ. Ai đến thăm vườn, mình phải xem tướng có leo nổi mấy cái dốc hay không. Có lần mời mấy ông bạn tiến sĩ và bác sĩ và gia đình vào chơi. Họ leo cái dốc xong là ngồi thở, không muốn đi đâu nữa.


Anh chồng mới đột phá tư duy là chạy xe van xuống dốc, bỏ quýt vào xe rồi chạy lên. Xong om. Vấn đề là dân thành thị chưa đi thực tế ở nông thôn. Sau khi chất quýt vào xe, phủi tay kêu có gì đâu. Chuyện nhỏ vểnh mặt lên trời, kêu trời sinh ta cái gì làm cũng được. Khi xe quay đầu, chạy lên không được bị sa lầy vì đất mềm. Thế là ngọng. Cô cháu được thời cơ chín muồi nên la ông chồng, qua điện thoại khiến thằng con cười, sợ luôn hết dám lấy vợ.


Mình kêu bình tỉnh để hỏi ông Mễ xem có cách nào. Ông mễ chạy xe xuống cột dây cáp kéo xe cô cháu lên. Bánh quay tuồng luông thế là ngọng cả đám. Mình phải lấy xe mình đem xuống, kéo xe ông Mễ lên trước rồi de lại kéo xe cô cháu lên sau. Lý do là xe bán tải của ông thợ là loại xe 2x4, chỉ chạy 2 bánh sau như đa số các xe, xe của mình thì thuộc loại 4x4, chạy bốn bánh nên mạnh. Đi leo núi là mình phải chạy xe này vì lỡ đi qua các khe suối thì có đường thoát chớ xe thường là ngọng. Chán Mớ Đời 


Dặn cô cháu muốn la chồng thì đợi về nhà rồi uýnh nhau còn chạy trên xa lộ thì nhịn một chút. Mình kêu ông Mễ đến lấy bơ về bán. Về tới nhà, cô cháu gọi hỏi có bơ không, nói sao ở vườn không lấy, ông mễ lấy rồi. Cô cháu rên quá, vì khách hàng gọi. Quýt bán hết sạch. Thiên hạ dành mua. Tuần sau gần tết hái tiếp có lá để thiên hạ cúng ông bà.


Trên vườn, ít có chuyện để kể nhưng hôm qua đầy kịch tính nên ghi lại để khỏi quên. Có lẻ mình sẽ hạn chế thân hữu lên vườn vì có ông mỹ già nào đi ngáp ngáp lên vườn chơi với vợ. Đến khi đi xuống dốc, ông ta chơi sang bắt chước Dương Quá phi thân té cái đụi. Nghe nói phải đi tập vật lý trị liệu mất mấy tháng. May ông ta không phải Đàm Vĩnh Biệt. Hôm trước, gặp ông ta đến nhà chơi, hỏi chừng nào tới mùa hái bơ, nhớ kêu tôi. Mình nhất trí nhưng sợ lộn xộn. Già cả không nên lên vườn, còn trẻ thì cũng không nên lên vườn. Lên vườn thì chắc phải chơi kiểu mỹ bán giá đắt hơn.


Thật ra, lên vườn, khi đi vòng vòng có đến 1,200 cây bơ thả oxygen sẽ khiến con người hít thở thoải mái lành mạnh, thiên hạ cảm thấy khoẻ mạnh nên hay chơi dại đi leo dốc rồi đứng hình. Trưa, ngồi ăn bánh mì mua 2 tặng 1 khá vui. Toàn là bột không. Chán Mớ Đời 


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Cali, đầu mùa Bơ

 Đầu mùa Bơ

Như mọi năm sau ngày 10 tháng giêng, chính phủ Cali cho phép nhà vườn bắt đầu bán bơ. Ai bán trước sẽ bị phạt $1,000. Đầu mùa năm nay, bổng nhiên gió Santa Ana thổi về khiến cháy nhà và rừng tại vùng Los Angeles. Vùng Riverside cũng có vài đám cháy nhỏ nhưng người ta dập tắt nhanh vì ít nhà cửa, trong khi ở vùng Los Angeles thì dân cư đông và có người chủ ý đốt. Nhưng không biết ai xúi họ đốt.

Cô gái hái quýt trong vườn bơ. Đi hái không hái lại phải kêu thằng chồng, chụp hình tạo dáng với nụ cười toả nắng. Ai muốn mua bơ hay quýt thì liên lạc với cháu mình hay thằng con.

Hôm qua, mình mở tin tức của mấy công ty lớn mua sỉ bơ thì thất kinh. Lý do là mới đầu mùa, giá bơ cao gấp đôi thường niên. Mình gọi điện thoại hỏi một ông handler vườn của mình thì ông ta cho biết là bên Mễ Tây CƠ họ bán giá gấp đôi. Lần đầu tiên giá đầu mùa lên cao như vậy.


Ở Mễ Tây Cơ, ngày nay có cartel về bơ, sau cartel về ma tuý. Đám này bắt cóc các nhân viên kiểm lâm và canh nông của Hoa Kỳ. Họ là người mễ nhưng được chính phủ mỹ trả tiền để đi thanh tra các đồn điền trồng bơ, xem có đúng theo tiêu chuẩn của Hoa Kỳ. Có lẻ vì vậy mà đám cartel này đòi giá cao hơn bình thường. 90% số lượng bơ mà người Mỹ ăn đều được nhập cảng từ Mễ Tây Cơ. Đa số bơ Cali được xuất cảng đi các nước á châu như Nhật Bản, Trung Cộng,… lý do họ tin và sự trồng trọt ít chất hoá học độc tố hơn. Mỗi năm các thanh tra của bộ canh nông đến vườn mình để thanh tra, hỏi xem cuốn sổ ghi các phân bón này nọ, mua từ đâu,…


Mình có nói chuyện với mấy ông mỹ già trồng bơ. Họ kể là khi xưa, trồng bơ có ăn lắm đến khi Bill Clinton chơi trò NAFTA, gồm 3 quốc gia Gia-nã-đại, Hoa Kỳ và Mễ tây cơ. Hiệp ước thương mại này giúp Gia-nã-đại và Mễ Tây Cơ làm giàu trên xương máu của người Mỹ. Như chúng ta biết ông Trump doạ đánh thuế thương mại hai nước này nhất là Gia-nã-đại dựa vào 90% xuất cảng sản phẩm qua Hoa Kỳ. Nếu mà bị đánh thuế là kinh tế Gia-nã-đại sẽ bị te tua cũng như Mễ Tây Cơ. Dạo này người ta nói đến cựu tổng thống McKingley nhiều vì ông này đánh thuế quan.

Treo đầu quýt bán đầu bơ. Mùa tết nên người Việt và người Tàu mua quýt nhiều. Quýt vườn mình là số một. Cô cháu tìm được người mua nên để dành bán không tặng thân hữu như xưa nữa. Mình để dành một thùng cho đồng chí gái ngoài ra bán hết. Giá cao hơn cả bơ.

Mấy tên tài phiệt mỹ, chạy qua mễ tây cơ, mua đất để trồng bơ và các thứ khác cho rẻ và chở về mỹ bán, lời khủng khiếp. Điển hình giá bơ hàng năm tại Hoa Kỳ, chỉ xê dịch ở mức của các công ty mua bán sỉ chỉ định, kiểm soát thị trường xem như phân nữa ngày xưa. Nay nếu bên Mễ bị đám xã hội đen tung hoành, bán giá cao hơn thì nông dân ở mỹ rất vui mừng vì được bán giá cao hơn trước đây. Không có nghĩa là sẽ giàu vì người Mỹ sẽ mua ít lại. Thế thôi. Biết đâu họ lại chạy về Cali hay Florida mua đất để trồng. Tương tự vụ ớt của công ty làm tương ớt, họ cũng trồng ớt bên Mễ cho rẻ rồi làm tương ớt bên Mễ hay Hoa Kỳ.


Giá cao vì có lẻ sắp đến muà Superbowl. Chung kết giải bóng bầu dục của Hoa Kỳ. Người Mỹ hay tụ họp để ăn nhậu xem trận đấu này hàng năm và cho biết là ngày mà người Mỹ ăn bơ nhiều nhất sau ngày lễ Cinco di Mayo, 5 tháng 5, lễ độc lập của người mễ. Thường 2 tuần trước hai ngày kể trên, kêu thợ hái vì giá cao hơn thường ngày. Tới mùa bơ, ai mời đi ăn ở nhà họ là đồng chí gái làm guacamole với bơ của vườn, ăn với bánh tráng Việt Nam là nhất mê ly. 


Tiện đây mình xin nhắc lại, vì hôm tước đi lên Big Bear với một cặp vợ chồng mỹ, hẹn họ gặp tại vường bơ mình rồi đi chung xe. Bà vợ hỏi mình lý do bơ của công ty C mua một bịch mà chả ăn được trái nào còn bơ của mình không bị đen. Mình giải thích là khi hái bơ ở vườn, chở về trung tâm mua sỉ, việc đầu tiên là họ khử trùng bỏ vào chất hoá học sát trùng và giữ cho cái vỏ sáng bưng lâu ngày. Sau đó mới cho qua hệ thống tuyển lọc hư, to , nhỏ cho vào thùng, chở vào kho. 24 tiếng đồng hồ trước khi đi giao cho các siêu thị hay tiệm ăn thì họ bỏ vào một kho để xịt hơi gì đó để làm cho chín nhanh. Nhiều trái được giữ trong phòng lạnh mấy tháng thì từ từ các chất hoá học ngấm vào trong ruột thế là biến thành màu đen hư. Cho nên mua bơ của vườn em thì chịu trả thay vì kỳ kèo như cô cháu rên. Ra siêu thị C mua ăn không được. Phí tiền.


Năm nay, giá cao nhưng có nên hái bán? Bơ là loại trái không chín cây. Nay mới đầu mùa nên nếu hái bán thì trái nhỏ và không nặng lắm thì giá không bao nhiêu vì bán theo cân nặng. Phải đợi thêm đến tháng 4, tháng 5 thì mới đúng ngày của bơ trong vườn mình. Lúc đó nặng và ngon vì bơ trở thành như sáp. Ăn cực đỉnh. Bơ nặng hơn. Phải chịu khó tưới nước thêm 2 tháng.


Nếu hái bây giờ thì ai cũng chạy đua hái thì đâm ra nạn thiếu thợ hái. Hái bơ rất quan trọng, không được để rớt xuống đất vì sợ bị nhiễm salmonella. Do đó họ trang bị cho thợ một cái kéo và một cái bịch. Thò cái bịch dưới trái bơ rồi lấy cái kéo cắt để trái bơ rớt vào cái bịch da. Cho nên trả tiền công hái bơ rất đắt, 1/5 giá bán. Kéo phải tẩy trùng đủ trò nhất là vườn mình được danh hiệu GAP. Thanh tra đến xét này nọ. Năm nay hạn hán nên tiền nước cao ngất trời.

Năm nay, ông Trump lên thì ICE sẽ làm việc nhiều như 4 năm về trước, dân hái bơ hết dám chạy lên vùng này vì sợ bị bắt dọc đường. Mấy người này thường sống ở vùng Fallsbrook, thủ phủ bơ của Cali. 4 năm qua, mấy tay này thoải mái nay phải lo nên chưa biết có mướn được người hái năm nay hay không. Phải đợi thêm 3 tháng nữa.


Mình đi Việt Nam về rồi tính sau. Tính hoài cũng mệt óc.


Hồi chiều, cô cháu kêu con chưa bán cho bạn của chú. Họ kẹo quá, bắt giao tận nhà còn kỳ kèo. Mình nói bạn nào? Bạn của chú thì chú giao tận tay họ, chú nói bao nhiêu họ trả bấy nhiêu. Nếu ai nói là bạn học của chú là không đúng. Lý do khi xưa chú không có đi học nên nay mới làm nông dân. Còn bạn trên mạng xã hội thì chú không biết ai cả, chưa bao giờ gặp. Đa số họ nghĩ là bơ hiệu Lá Bồ Đề. Nên khi nghe trả tiền là họ oải. Cô cháu cười như pháo tết.


Kiểu này giới trẻ hết dám ăn toast với bơ. Năm ngoái là $18, nay chắc lên $30 quá. Cũng là tin mừng khi giá cả bơ lên giá nếu không thì giải nghệ vì bán giá Mễ Tây Cơ mà trả tiền phân bón nước của Hoa Kỳ. Làm sao chịu nổi. Bơ vườn em không thuộc nhãn hiệu Lá Bồ Đề. Ni cô kêu em đem lại, em cũng lấy tiền. Cô tưởng em cúng dường nên sau đó hết kêu em.


Tuần tới còn một trận gió nữa mới ngưng. Thường sau khi có gió Santa Ana thì sẽ có mưa. Mà mưa thì lại làm các khu vực bị cháy trùi đất, xình lầy. Chỉ nghĩ đến là thương. Hoạ vô đơn chí. Biết bao nhiêu người không có bảo hiểm hay bảo hiểm rất thấp vì họ mua lâu rồi thời xây nhà lại còn giá hữu nghị. Căn nhà giá 1 triệu xây lại là mua bảo hiểm có $200,000 là ngọng. Dân giàu tha hồ mua rồi xây chung cư.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn 

Phòng ngừa khói cháy

 Phòng ngừa khói cháy 


Dạo này Cali cháy nhà, thiên hạ chửi nhau, bên kêu vì chính sách bảo vệ rừng, chửa lành của Đảng Dân Chủ. Một bên cho rằng vì bọn tư bản giàu có khiến toàn cầu hâm nóng lên nên khiến dễ cháy. Có nhiều ác ý kêu đáng đời bọn Dân Chủ, bọn tài tử Hồ Ly Vọng. Cháy là có đủ loại nạn nhân, nhiều người ở đó mấy chục năm qua chớ đâu dính dáng gì đến Cháy Dân Chủ Cháy Cộng Hoà. 


Hôm qua, có người quen mua bơ để tặng cho nạn nhân. Nghe nói có những tổ chức thiện nguyện, nấu ăn cho nạn nhân. Họ không nhận tiền vì không có người đi mua thức ăn mà chỉ nhận đồ ăn, trái cây để họ nấu cho lính cứu hoả hay thiện nguyện viên. Mình thấy tinh thần người Mỹ rất hay, khi có hoả hoạn hay gì đó xảy ra là họ tự phát tổ chức giúp đỡ, không đợi chính quyền gì cả. Mình phục tinh thần của người Mỹ, điển hình khi người Việt tỵ nạn, là họ bảo trợ mới qua được xứ mỹ. Thấy có tiệm ăn Việt Nam ở trên Los Angeles, đăng trên mạng, thân mời các lính cứu hoả đến nhận thức ăn. Tiệm này bị vi-rút tinh thần người Mỹ nên cổ vỏ thay vì chửi bú xua la mua. Gió khiến gần vườn mình bị cháy nên phải chăm sóc vườn trước, nếu không mình đã chạy lên vùng cháy quan sát.


Thật ra đa số các vụ cháy này thường là do người đốt làm cháy. Cali năm nay mùa mưa đến chậm, thường thì độ tháng 10, 11 là có mưa rồi nhưng nay đến tháng giêng không ai lạy trời mưa xuống, lấy nước tưới bơ như mình nên chưa có mưa. Trong rừng thì họ đốt củi hát Kara-lửa cháy còn ở thành phố thì dân tình, buồn đời đốt chơi. Thiếu nước hay không là vì chính trị và tiền bạc. Không vào túi họ thì họ chống thế thôi. Sắp đi Việt Nam, mà giá bơ lên gấp đôi. Thế là năm nay, em sẽ không cho hái bơ nữa nhé các bác. Em đi Việt Nam về là cho hái hết ngay. Đừng có gọi em nhé.


Có anh bạn ở Bel Air, gọi kêu là không khí thở không nổi nên dắt vợ con ra vùng “29 Cây Dừa” cạnh trung tâm huấn luyện thủy quân lục chiến, tạm trú vài ngày.

Ai không có khả năng đi chơi xa thay đổi không khí thì chịu khó đọc tin tức về đề phòng hoả hoạn nhất là không khí ô nhiễm. Mình mò trên IQAIR rồi bình dân học vụ lại, cũng như báo cho người thuê nhà biết để họ phòng bị lỡ không khí khó thở. Mấy hôm nay gió như điên nên cũng phải cẩn thận vì các tàn tro có thể bị gió thổi bay cả mấy cây số.


Họ cho biết khi có cháy nhà thì tỷ lệ chết nhiều nhất là vì hít thở khói từ 50% - 80%. Mình nhớ cách đây mấy năm, có cháy gần nhà mình, bên Anaheim Hills, gió thổi về hướng biển, không đi thẳng qua nhà mình nhưng tro bay khắp nơi, phải đóng kín nhà lại, thêm phải lấy đồ chận mấy khe cửa để tránh to tàn bay vào hay khói thừa cơ chui vào.  


Hít phải khói gây tổn hại cho cơ thể:

* bằng cách lấy đi oxy

* thông qua kích ứng hạt vật chất

Hít phải khói đặc biệt nguy hiểm cho mọi người vì có thể không biểu hiện triệu chứng cho đến 24 đến 48 giờ sau khi tiếp xúc. 50–80 phần trăm số ca tử vong do hỏa hoạn là do hít phải khói. Để tìm hiểu cách bảo vệ sức khỏe của bản thân và những người thân yêu, đồng thời tìm hiểu một số mẹo an toàn khi xảy ra cháy rừng để yên tâm rằng mình đã thực hiện các biện pháp phòng ngừa cháy rừng cần thiết để giảm hậu quả của khói cháy rừng độc hại.


Khói cháy rừng là hỗn hợp của hàng nghìn hợp chất riêng lẻ, bao gồm các hạt và khí có hại gây ra nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng cho bất kỳ ai (kể cả vật nuôi) ở gần và xuôi gió từ đám cháy. Nhất là các căn nhà cũ được xây trước 1978, họ sử dụng chất Abestos để làm như drywall, thạch cao hay sơn họ bỏ chất chì. Mấy loại bị cháy bay tới mũi chúng ta là ngọng. EPA rất kỹ lưỡng vấn đề này. Nếu sửa chửa nhà phải báo cho người thuê biết trước và rời khỏi chỗ ở trong khi thợ làm việc. Rất rườm rà, phải làm phòng kính này nọ, bạn áo quần chắn bụi

Khói cháy rừng thường chứa:

* hơi nước

* vật chất dạng hạt

* khoáng chất vi lượng

* carbon dioxide

* carbon monoxide

* nitrogen oxide

* hydrocarbon và hợp chất nitơ oxit góp phần làm tăng nồng độ ozone (O3)

* hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOC), bao gồm acrolein và formaldehyde (chất gây kích ứng đường hô hấp mạnh)


Khói cháy rừng thường chứa các hạt mịn (PM2.5) và siêu mịn có thể được hấp thụ trực tiếp vào máu và đến bất kỳ cơ quan hoặc vùng nào trên cơ thể bạn.

Trong ảnh: Thành phần điển hình của khói cháy rừng, bao gồm các hạt siêu mịn (≤ 0,3 micron), PM2.5 (2,5-10 micron), acrolein, PM10 (> 10 micron), formaldehyde, carbon dioxide (CO2), carbon monoxide (CO), nitrogen oxide và hydrocarbon. Nguồn: IQAir

Thành phần khói cháy rừng phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

* loại gỗ và thảm thực vật bị cháy

* hàm lượng ẩm

* nhiệt độ cháy

* điều kiện gió

* các yếu tố ảnh hưởng khác liên quan đến thời tiết

Chất gây ô nhiễm chính đe dọa sức khỏe của những người ở gần và xuôi gió của đám cháy rừng là các hạt vật chất. Khói cháy rừng thường chứa các hạt mịn (hay PM2.5) và siêu mịn. Những hạt nhỏ trong không khí này là nguy hiểm nhất đối với sức khỏe của bạn.


Các hạt mịn (nhỏ hơn 2,5 micron) xâm nhập sâu vào phổi của bạn.

Nguy hiểm nhất là các hạt siêu mịn (nhỏ hơn 0,1 micron), chiếm 90% tổng số các hạt trong không khí. Các hạt này rất nhỏ và có thể được hấp thụ trực tiếp vào máu của bạn. Một khi vào máu, chúng có thể đến bất kỳ cơ quan hoặc khu vực nào trên cơ thể bạn.


Hầu hết người lớn khỏe mạnh sẽ phục hồi sau khi tiếp xúc với khói. Tuy nhiên, một số cá nhân có nguy cơ cao hơn đối với các hậu quả nghiêm trọng về sức khỏe, như:

* Trẻ nhỏ. Trẻ em có phổi vẫn đang phát triển được coi là dễ bị tổn thương hơn, bất kể chúng có bệnh lý nền hay không.

* Phụ nữ mang thai. Hít phải khói cháy rừng khiến phụ nữ mang thai và thai nhi có nguy cơ cao hơn so với nhóm dân số nói chung.

* Người lớn tuổi. Nhóm dân số này có nguy cơ do tỷ lệ mắc bệnh tim và phổi nền tăng cao.

* Bất kỳ ai mắc bệnh đường hô hấp. Những người mắc bệnh khí phế thũng, viêm phế quản mãn tính, COPD, hen suyễn hoặc các bệnh đường hô hấp khác đều có nguy cơ.

* Những người mắc bệnh tim. Các bệnh về tuần hoàn bao gồm huyết áp cao, bệnh mạch máu, suy tim và các tình trạng mạch máu não. Những tình trạng này khiến người bệnh dễ bị đau tim, đau ngực thoáng qua, suy tim, đột quỵ và đột tử do loạn nhịp tim.


Tác động đầy đủ của khói cháy rừng vẫn chưa được nghiên cứu và hiểu đầy đủ. Một bài được đăng vào năm 2017 trên Environmental Toxicology and Pharmacology cho thấy vẫn cần nhiều nghiên cứu quan trọng để khám phá những tác động lâu dài của việc tiếp xúc với khói đối với sức khỏe, quá trình phục hồi sau khi tiếp xúc với khói và các tác động bổ sung của việc hít phải khói đối với sức khỏe của trẻ em. 


Tiếp xúc với khói có thể nguy hiểm chỉ vì các vi sinh vật trong khói. Một nghiên cứu năm 2020 trên tạp chí Science lưu ý rằng các vi sinh vật, chẳng hạn như vi khuẩn và bào tử nấm, bao gồm một số hạt vật chất có trong khói. Nghiên cứu đưa ra giả thuyết rằng bệnh truyền nhiễm có thể lây lan khi vi khuẩn và nấm trở thành một phần trong thành phần hạt của khói. 


Các vi sinh vật, chẳng hạn như vi khuẩn và bào tử nấm, bao gồm một số hạt vật chất có trong khói và bệnh truyền nhiễm có thể lây lan khi chúng trở thành một phần trong thành phần hạt của khói.


Điều kiện gió thường khiến khói hòa lẫn với lượng không khí lớn hơn để giảm nồng độ khói. Tuy nhiên, gió mạnh cũng có thể làm cháy lan nhanh hơn, gây ra các đám cháy lớn hơn với tác động lớn hơn. Như hiện nay ở vùng lân cận Loss Angeles, bị gió Santa Ana  thổi khiến cháy lớn và nhanh chóng. Bà trưởng phòng ban cứu hỏa Los Angeles cho rằng thành phố Los Angeles đã cắt giảm ngân sách của ban cứu hoả. Cũng may là gió từ trong thổi ra biển, nếu gió thổi từ biển vào là tro tàn được thổi vào bên trong xem như cháy hết cả thành phố Los Angeles và lân cận.


Thời tiết khu vực có thể là yếu tố quyết định chính trong cách đám cháy diễn ra cũng như cách khói ảnh hưởng đến các khu vực xung quanh. Tuy nhiên, hệ thống thời tiết khu vực có thể làm cháy lan nhanh và dẫn đến các đám cháy lớn hơn với nhiều khói hơn, tạo ra khả năng gây ra tác động thậm chí còn lớn hơn.


Hệ thống thời tiết khu vực mạnh cũng có thể chi phối hành vi của đám cháy trong nhiều ngày và là yếu tố quyết định khói sẽ ảnh hưởng đến khu vực như thế nào và ở đâu.


Khói có thể di chuyển hàng dặm ngoài nguồn của nó. Năm 2020, khói từ các đám cháy rừng ở miền Tây Hoa Kỳ đã trôi dạt gần 5.000 dặm, cuối cùng được phát hiện ở Châu Âu. Kinh


Khói có thể di chuyển hàng dặm ngoài nguồn của nó. Năm 2020, khói từ các đám cháy rừng ở miền Tây Hoa Kỳ đã trôi dạt gần 5.000 dặm, cuối cùng được phát hiện ở Châu Âu. Hồi Nam Dương có cháy rừng mình thấy khói bay tới Mã Lai và Tóc Gió Thôi Bay, nghe nói chạy đến Việt Nam.


Các sự kiện khói cháy rừng có thể xảy ra mà không có cảnh báo trước. Nhưng có những bước bạn có thể thực hiện để chuẩn bị cho bản thân bằng cách sử dụng các biện pháp phòng ngừa an toàn thích hợp cho cháy rừng.

* Giữ không khí trong nhà sạch sẽ. Đóng cửa sổ và cửa ra vào và bịt kín mọi lỗ thông ra bên ngoài, bao gồm cả lỗ thông hơi, để giúp ngăn khói từ bên ngoài tràn vào. Khi sử dụng máy điều hòa, hãy đảm bảo cài đặt chế độ tuần hoàn và đóng cửa hút gió trong lành. Lọc không khí khi thông gió cho không gian. Máy lọc không khí cho khói cháy rừng sẽ giúp loại bỏ các hạt khói có mọi kích thước xuống còn 0,003 micron khỏi không khí trong nhà và giúp kiểm soát nồng độ ozone. Điều này rất quan trọng nếu bạn sống ở khu vực đô thị xuôi gió (thậm chí là xa) so với cháy rừng.


Gắn một máy hút như ảnh trên đây ngay sát cái vent hình đầu tiên, bên trong thì tự động khi trời nóng là nó chạy, hút không khí nóng từ tỏng attic ra ngoài, nếu không thì đến tết congo mới hết nóng tỏng nhà. 
Loại này họ làm sau này nhưng không hiệu nghiệm bằn gloaij bên hông tường

Dưới mái nhà, thường người ta có hai cái lỗ có khe hở để khi trời nóng thì gió từ đó mà thổi vào trong attic và ra khỏi been kia, hay có nhiều nhà khi xưa họ làm rất nhỏ nên khi thay mái mới, thường họ gắn một cái ống thông hơi, xoay vòng vòng để giúp khí nóng thoát ra, giảm nhiệt độ Trần nhà. Cách người ta làm ngày ta thì mua cái máy quạt, gắn tại mấy cái vent  này và cắm điện thì tự động máy hút khí nóng ra khỏi nhà. Khi ngửi mùi khói cháy từ xa đến thì nên mở mấy cái quạt này, để hút hú không khí trong attic ra, cản trở không cho tafn khói chui vào nhà.

* Ở trong nhà càng nhiều càng tốt. Chiến thuật này hữu ích nhất trong các tòa nhà có hiệu quả ngăn không khí ngoài trời tràn vào bên trong. Nếu bạn cần di chuyển bằng ô tô để rời khỏi hoặc di tản ra khỏi khu vực bị ảnh hưởng bởi khói cháy rừng, hãy sử dụng máy lọc không khí ô tô để giúp giữ cho không khí bên trong xe của bạn sạch sẽ khi bạn đi qua các khu vực có khói hoặc ô nhiễm. Bạn cũng có thể sử dụng máy lọc không khí cá nhân di động để tiếp cận không khí sạch ở những nơi không có hệ thống lọc không khí khác.

* Đeo khẩu trang khi ra ngoài. Chỉ sử dụng khẩu trang chống ô nhiễm không khí có xếp hạng N95, KN95, N100 hoặc FFP2 để hỗ trợ.

* Tránh các hoạt động làm ô nhiễm thêm không khí trong nhà. Tránh đốt nến, sử dụng lò sưởi hoặc thậm chí hút bụi trừ khi bạn sở hữu máy hút bụi HEPA hiệu suất cao. Tất cả các hoạt động này đều có thể trở thành nguồn gây ô nhiễm không khí trong nhà.

* Theo dõi chất lượng không khí trong nhà của bạn. Sử dụng máy theo dõi chất lượng không khí để theo dõi mức độ ô nhiễm trong nhà như PM2.5 và CO2 từ khói và các nguồn ô nhiễm trong nhà khác. Thực hiện hành động nếu chất ô nhiễm không khí trong nhà tăng lên mức nguy hiểm bằng cách chạy máy lọc không khí, luân chuyển không khí trong lành qua hệ thống HVAC hoặc tạm thời rời khỏi nhà nếu không khí trong nhà trở nên không an toàn để hít thở hoặc ngôi nhà của bạn bị đe dọa bởi cháy rừng. Nhà ai có máy điều hòa không khí mà người Mỹ gọi là Central Air thì mỗi năm, phải thay filter để lọc không khí. Hệ thống hút không gần đất vào ống đi qua cái lọc rồi thổi qua mấy lỗ vent chỗ Trần nhà. Ai hà tiện thì mua loại có thẻ giặt rồi sử dụng lại.

Ai buồn đời thì nên tải ứng dụng cua công ty này để đi chơi để biết không khí ô nhiễm nơi mình đi ra sao. Em tính đi Ấn Độ thì thấy đô nhiễm không khí còn hơn bên Trung Cộng. Kinh


Cho dù chúng ta ở xa khu Palisades, Malibu nhưng phải cẩn thận, xem gió đi chiều nào vì có thể gió theo hướng mình ở, kéo về thì hơi mệt. Tốt nhất là nên chuẩn bị trước hay trước khi di tản như gia đình anh bạn ở Bel Air. Không biết anh ta có đóng cửa, chêm đồ kín hết xung quanh cửa. Ai buồn đời, ra Homedepot, mua một cuộn băng dán xung quanh cánh cửa, sẽ cản không khí vào nhà hay thoát ra.


Ngoài ra Cali có luật phải gắn các ổ, thiết bị báo động khi có khói thì chúng ta nên gắn. Mỗi 6 tháng mình phải đi xét mấy ổ báo động này vì người mướn nhà lười thay pin hoặc khi họ nấu nướng khói bốc lên kêu in ỏi nên họ tháo ra. Mà lỡ cháy nhà thật là mình ngọng. Nhiều khi các người thuê nhà không ý thức vấn đề này nên mình phải chịu khó.


Tóm lại chúng ta nên chuẩn bị các vụ cháy có thể xảy ra trong nhà. Gắn hệ thống báo động khi có mùi ga, khói lửa. Mình nhớ có lần đang ở vườn thì có điện thoại báo động, hệ thống ở nhà cho biết. Mình gọi ông hàng xóm nhờ qua nhà xem dùm vì đồng chí vợ không bao giờ trả lời, ông ta cho biết có tiếng báo động , vợ tao đi vườn phía sau thấy tiếng báo động từ nhà bếp mà không thấy gì cả. Linh tính cho mình biết ngưng làm nông dân, chạy về nhà. Mới bước vào nhà là nghe in ỏi. Mình thấy khói từ nhà bếp. Hóa ra mụ vợ luộc trứng rồi bạn bè kêu đi đâu nên quên tắt lửa. Cho nên có báo động rất tốt, qua wifi, báo cho chúng ta biết khi đi xa. 


Chúc các bác vui vẻ bên người thân, xa lánh chốn cháy rừng. Nhớ phòng ngừa tốt hơn. Ngoài ra nên quay video các đồ đạt trong nhà để lỡ cháy nhà thì còn biết liệt kê khai bảo hiểm.


Sơn đen nhưng tâm hồn Sơn trong trắng, nhà Sơn nghèo dang nắng Sơn đen 

Nguyễn Hoàng Sơn